Τον Σεπτέμβριο του 1996 γίνεται ευρέως γνωστό το ενδιαφέρον της Εθνικής Φρουράς για τα συστήματα S-300 PMU-1 με αυξημένες αντιπυραυλικές δυνατότητες και τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους η συμφωνία είχε οριστικοποιηθεί. Η σύμβαση υπογράφηκε τον Ιανουάριο του 1997 και ήταν ύψους 437 εκ. δολ. και περιελάμβανε ένα Σύνταγμα μειωμένης σύνθεσης με δύο μονάδες βολής (FU).
Τελικά όπως είναι γνωστό τα συστήματα δεν έφθασαν ποτέ στην Κύπρο αλλά τον Δεκέμβριο του 1998 ανακοινώθηκε επίσημα η μεταφορά τους στην Κρήτη για την κάλυψη τμήματος του αεροδιαδρόμου Κρήτης-Κύπρου αφού τα αεροσκάφη που θα επιχειρούσαν για την Κύπρο, στο πλαίσιο του δόγματος του Εννιαίου αμυντικού Χώρου, θα εξορμούσαν από την 115 Π.Μ. στην Σούδα και τις 126 Σ.Μ. και 133 Σ.Μ. στο Ηράκλειο και Καστέλι, αντίστοιχα.
Τα πρώτα στοιχεία των συστημάτων έφθασαν στη Ελλάδα τον Μάρτιο του 1999 και μεταφέρθηκαν στην 126 Σμηναρχία Μάχης στο Ηράκλειο και στο Τυμπάκι. Τα στοιχεία συναρμολογήθηκαν με την βοήθεια Ρώσων τεχνικών και επιχειρησιακά αξιοποιήθηκαν σε πρώτη φάση από τα στελέχη της Ε.Φ. που εκπαιδεύτηκαν στην Ρωσία. Αρχικά αφίχθηκαν στην Κρήτη 30 Ρώσοι τεχνικοί σύμβουλοι και περίπου 120 άνδρες της Ε.Φ. Οι Ρώσοι σύμβουλοι παρέμειναν στο νησί για δύο χρόνια περίπου.
Τον Ιούλιο του 1998 το προσωπικό της Ε.Φ. εκτέλεσε επιτυχημένη βολή στο πεδίο βολής του Αστραχάν. Στην Ρωσία εκπαιδεύτηκαν για αρκετούς μήνες περισσότερα από 60 στελέχη της Π.Α. όλων των ειδικοτήτων και η εκπαίδευση περιελάμβανε τόσο τον χειρισμό του συστήματος όσο και τεχνικές χρήσης του.
Τον Ιανουάριο του 2000 τα συστήματα επισκέφθηκε ο Κύπριος ΥΕΘΑ κ. Χάσικος και είναι πρώτη φορά που οι S-300PMU-1 επιδείχθηκαν δημόσια.
Η 138 Σ.Μ. αξιολογήθηκε από το Α.Τ.Α. το 2002 και έκτοτε είναι πλήρως επιχειρησιακή. Σημείο σταθμός ήταν η εκτέλεση βολών στα πλαίσια της άσκησης ΛΕΥΚΟΣ ΑΕΤΟΣ τον Δεκέμβριο του 2013.
ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Η κάθετη εκτόξευση αποτελεί ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα του συστήματος χάρις στην κάλυψη 360 μοιρών που παρέχει. Σύμφωνα με τον κατασκευαστή ο χρόνος που απαιτείται για την ανάπτυξη μιας FU είναι μόλις πέντε λεπτά! Το ραντάρ χαμηλών υψών 76N6 που είναι εγκατεστημένο στον πύργο 40V6M ύψους 33,8 μ. αποκαλείται στην ΠΑ ως LATAR (Low Attitude Target Acquisition Radar).
Η εμπλοκή μπορεί να γίνει αυτόματα, ημιαυτόματα ή χειροκίνητα όπως και στην περίπτωση του PATRIOT. Η παρουσία του LATAR όχι μόνο διευκολύνει τον εντοπισμό των χαμηλά ιπτάμενων στόχων αλλά εξασφαλίζει στην FU και την περιορισμένη αυτονομία δράσης, η οποία μπορεί να συνδυασθεί με την εικόνα του 3ου ΚΕΠ.
Επειδή το βλήμα είναι υψηλής ακρίβειας η πρακτική που εφαρμόζεται από την Π.Α. είναι η βολή ενός βλήματος ανά στόχο. Σύμφωνα με τον κατασκευαστή, το SSKP (Single Shot Kill Propability ) του S-300PMU-1 για αεροδυναμικούς στόχους κυμαίνεται μεταξύ 0.8 και 0.93. Τα στελέχη της Π.Α. επιβεβαιώνουν την δυνατότητα μέγιστης εμβέλειας εμπλοκής στα 150 χλμ και το ελάχιστο ύψος εμπλοκής των 10 μ. που δίνει ο κατασκευαστής.
Επίσης θεωρείται ότι σε εμβέλεια μεταξύ 50-70χλμ προσδιορίζεται η ζώνη στην οποία η διαφυγή του στόχου που έχει εγκλωβιστεί είναι αδύνατη (no escape zone) ανεξάρτητα από το ύψος εμπλοκής.
Η διαδικασία μεταβολής του τόξου κάλυψης του ραντάρ 30N6E (συνήθως καλύπτει τομέα αζιμουθίου 64 μοιρών) είναι απλή και γρήγορη και έτσι σε συνεργασία με τα ραντάρ 64N6E και LATAR (που παρέχουν κάλυψη 360 μοιρών) είναι δυνατή η παροχή ευρύτερης κάλυψης από τον συγκεκριμένο τομέα σε περίπτωση απειλής εκτός του ανωτέρω τόξου.
Επίσης το σύστημα έχει την δυνατότητα με βάση συγκεκριμένες διαδικασίες να διακρίνει, αλλά το σημαντικότερο να εμπλέκει απειλές από βλήματα AGM-88B HARM ή Popeye, όπως φυσικά και βλήματα εδάφους-εδάφους βαλλιστικής τροχιάς.
ΕΚΤΟΞΕΥΤΗΣ ΠΥΡΟΒΟΛΑΡΧΙΑΣ S-300 ΚΑΛΥΨΗ ΤΟΜΕΑ ΜΕ ΕΓΓΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ TOR M-1
Τα συστήματα TOR M-1 και S-300PMU-1 είναι συμβατά και συνεργάζονται απρόσκοπτα. Η αναγκαιότητα συνύπαρξης των συστημάτων TOR M-1, δεν οφείλεται σε αδυναμία του S-300PMU-1 για την αντιμετώπιση χαμηλά ιπτάμενων στόχων, αλλά χρησιμεύει συμπληρωματικά για την εμπλοκή επιπλέον στόχων σε περιβάλλον κορεσμού ή στόχων που έχουν προσεγγίσει «ανέπαφοι» την πυροβολαρχία σε μικρή εμβέλεια.
Στην περίπτωση αυτή θεωρείται ότι είναι προσφορότερη η εμπλοκή τους από ένα σύστημα SHORAD -το οποίο μάλιστα παρέχει κάλυψη 360 μοιρών και μπορεί να εμπλέκει δύο στόχους ταυτόχρονα- στους νεκρούς τομείς του ραντάρ 30N6E χωρίς να απαιτηθεί μεταβολή του τομέα κάλυψής του τελευταίου.
ΤΑ «ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ» ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ S-300
Μια εν πολλοίς άγνωστη δυνατότητα του S-300PMU-1 είναι η διαμόρφωση εκπαίδευσης του προσωπικού μέσω σεναρίων εξομοίωσης που είναι αποθηκευμένα στην μνήμη του Κεντρικού Η/Υ του συστήματος που βρίσκεται στον κλωβό 54Κ6Ε. Με τον τρόπο αυτό οι χειριστές έχουν την ικανότητα προετοιμασίας για να αντιμετωπίσουν και τα πλέον απαιτητικά σενάρια αεροπορικών επιθέσεων με αποτέλεσμα το επίπεδο ικανότητας να κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα.
Σε σχέση με την ενσωμάτωση του S-300PMU-1 στο Σ.Α.Ε., αυτή κρίθηκε ως επιβεβλημένη απαίτησε κάποιες τροποποιήσεις στα συστήματα ώστε να ενσωματωθούν με χρήση της ζεύξης Link 11B και Link 16 που αποτελούν και το βασικό συστατικό ολοκλήρωσης για τα συστήματα PATRIOT PAC3, Hawk Phase 3 και Crotale NG.
Το σύστημα IFF καλύπτει τις βασικές απαιτήσεις της Π.Α. και στην παρούσα φάση κρίνεται επαρκές αλλά είναι επιθυμητή η αναβάθμισή του στα πλαίσια της ολοκλήρωσης του S-300PMU-1 στο Σ.Α.Ε. ώστε να είναι πλήρως συμβατό με το πρότυπο MkII. Το κυριότερο ζήτημα σε σχέση με το IFF σχετίζεται με την διαφορετική «φιλοσοφία» χρήσης των Ρωσικών συστημάτων IFF στην ταυτοποίηση φίλων ή εχθρικών στόχων χωρίς ενδιάμεσες διακρίσεις (π.χ. στόχος που δεν χαρακτηρίζεται φίλιος αλλά με βάση τα χαρακτηριστικά πτήσης του πιθανολογείται ότι δεν πρόκειται για εχθρικό μαχητικό).
Μέχρι σήμερα η χρησιμότητα του συστήματος είναι ιδιαίτερα σημαντική με την δημιουργία ζωνών ελέγχου σε συγκεκριμένους τομείς σε συνεργασία με το 3ο ΚΕΠ και την «εξοικονόμηση» αεροσκαφών της Π.Α. που σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να δεσμευτούν για εκτέλεση αποστολών CAP στους συγκεκριμένους τομείς.
Το σύστημα χάρις στην εμβέλεια του ραντάρ έρευνας έχει την δυνατότητα αυτόνομης επιτήρησης της Κρήτης και της ευρύτερης περιοχής του Ν.Α. Αιγαίου. Η καλύτερη απόδειξη της επιχειρησιακής λειτουργίας του S-300PMU-1 είναι η ανάληψη της αποστολής προστασίας κρίσιμων εγκαταστάσεων του Ναυστάθμου Κρήτης, της 115ΠΜ στη Σούδα, και της 133 ΣΜ στο Καστέλι αλλά και το γεγονός ότι η Π.Α. δεν προχώρησε ποτέ σε ανάπτυξη συστημάτων PATRIOT PAC3 στο νησί.
TO ΣΥΣΤΗΜΑ S-300 PMU-1
Η ιδέα για την αντικατάσταση των συστημάτων S-25 (SA-1), S-75 (SA-2) και S-125 (SA-3) από ένα μόνο σύστημα ξεκινά το 1967. Τα διδάγματα του Βιετνάμ αξιοποιούνται καθώς το νέο σύστημα δεν είναι στατικό αλλά δίδεται έμφαση στην ευελιξία και την δυνατότητα αυτοκίνησης. Το 1978 εισέρχεται σε υπηρεσία η έκδοση S-300P με το βλήμα 5V55K εμβέλειας από 2.έως .47 χλμ και σε ύψος 25μ..27 χλμ. με καθοδήγηση μέσω οδηγιών ραντάρ (command guidance). Ακολουθεί το 1982 η έκδοση S-300PM με το βλήμα 5V55R και μέγιστη εμβέλεια 75 χλμ. το οποίο αξιοποιεί την τεχνική TVM την οποία πιστεύεται ότι κατάφερε η Ρωσική πλευρά να υποκλέψει από την εταιρεία Raytheon που ανέπτυξε το σύστημα PATRIOT. Το 1985 εισέρχεται σε υπηρεσία η έκδοση S-300PMU με το βλήμα 5V55RUD με το οποίο η μέγιστη εμβέλεια επεκτείνεται στα 90 χλμ και το ελάχιστο ύψος εμπλοκής μειώνεται στα 10μ. Η έκδοση PMU-1 αναπτύχθηκε στο διάστημα 1985-1989 και είναι επιχειρησιακή από το 1992.
Το σύνταγμα S-300 PMU-1, στις Ρωσικές ένοπλες Δυνάμεις αποτελείται συνήθως από 3 έως 6 μονάδες πυρός (FU). Στην περίπτωση της Π.Α. περιορίζεται σε δύο FU. Σε κεντρικό επίπεδο ο έλεγχος ασκείται από το σύστημα Διοίκησης και Ελέγχου 83Μ6Ε (Κ.Δ.Ε. κατά την Π.Α.) που περιλαμβάνει τον κεντρικό σταθμό 54Κ6Ε που διαχειρίζεται κεντρικά περί τα 100 ίχνη, εκτελεί τις διαδικασίες ανάθεσης στόχων και το ραντάρ 64Ν6Ε. Το τελευταίο λειτουργεί στην S ζώνη συχνοτήτων (3,3 GHz), εκτελεί ηλεκτρονική σάρωση και η περιστρεφόμενη κεραία του εκτελεί πέντε σαρώσεις το λεπτό. Παρέχει τυπική εμβέλεια 300 χλμ για αεροδυναμικούς στόχους και δυνατότητα διαμόρφωσης έρευνας τομέα για εντοπισμό βαλλιστικών βλημάτων (TBM). Επίσης εκτελεί την αρχική διαδικασία αναγνώρισης IFF. Παρέχει την δυνατότητα εντοπισμού 300 ιχνών εκ των οποίων με βάση την αξιολόγηση της απειλής παρακολουθεί τους 100 εξ αυτών.
Σε επίπεδο FU κυριαρχεί ο σταθμός εμπλοκής (IGR κατά την Π.Α.) που συνυπάρχει με το ραντάρ ελέγχου πυρός διάταξης φάσης 30N6E X ζώνης συχνοτήτων (8-12 GHz) ο οποίος επιπλέον καταγαύζει τα βλήματα στον στόχο με χρήση της τεχνικής TVM (Track Via Missile).
Το ραντάρ καλύπτει τυπικό τομέα αζιμουθίου 64 μοιρών που μπορεί να επεκταθεί στις 90 μοίρες αλλά με σημαντικό περιορισμό του τομέα ανύψωσης ή αντίστοιχα να περιορισθεί ο τομέας αζιμουθίου σε 32 μοίρες με αύξηση του τομέα ανύψωσης για την κάλυψη ΤΒΜ. Το 30N6E παρέχει την δυνατότητα ιχνηλάτησης ενώ συνεχίζεται η σάρωση (track while scan) και μπορεί να εμπλέκει ταυτόχρονα έξι στόχους με δώδεκα βλήματα. Το ραντάρ εκτελεί επίσης και τις διαδικασίες IFF σε επίπεδο εμπλοκής ενώ μπορεί να εγκατασταθεί σε πύργο 40V6M ύψους 33,8 μ. Η FU συμπληρώνεται από 10-12 τετραπλούς εκτοξευτές 5P85TE που είναι τοποθετημένοι σε τρέηλερ που σύρεται από όχημα 6X6 KRAZ-260B ή τους αυτοκινούμενους εκτοξευτές 5P85SE που είναι τοποθετημένοι σε όχημα MAZ-543M 8X8.
Το σύστημα που αποκτήθηκε από την Π.Α. διαθέτει εκτοξευτές 5P85TE χωρίς ωστόσο να έχει διευκρινιστεί ο ακριβής αριθμός τους. Το βλήμα 48N6E βάρους 1800 κιλών με γόμωση 143 κιλών αναπτύσσει μέγιστη ταχύτητα της τάξεως των 6 mach και παρέχει εμβέλεια 3..150 χλμ κατά αεροδυναμικών στόχων και κατά ύψος 10μ έως 27 χλμ.
Η μέγιστη εμβέλεια κατά TBM επεκτείνεται στα 40 χλμ ενώ αναβαθμίζεται η δυνατότητα αντιμετώπισης στόχων με ταχύτητα 2.800 m/s από 1200 m/s της έκδοσης 5V55RUD. Ο επανεξοπλισμός του εκτοξευτή απαιτεί χρόνο 13 λεπτών. Επιπλέον σε επίπεδο FU παρέχεται η δυνατότητα προσθήκης του ραντάρ έρευνας χαμηλά ιπτάμενων στόχων 76N6 συνεχούς κύματος, μέγιστης εμβέλειας 90 χλμ με δυνατότητα διαχείρισης 180 ιχνών το οποίο επίσης μπορεί να εγκατασταθεί στον πύργο 40V6M. Το 76N6 χρησιμοποιεί μία οριζόντια τοποθετημένη δυσδιάστατη παραβολική κεραία με μικρό εύρος δέσμης.
Βοηθητικά χρησιμοποιούνται επιπλέον τα οχήματα διόρθωσης βλαβών ΙΤ-12-2Μ, φόρτωσης βλημάτων 22Τ6Ε και μεταφοράς βλημάτων 5T58E.
Πρόκειται γενικά για ένα ογκώδες σύστημα με συνολικά 13 οχήματα μήκους 27-34 μ. ανά FU πλέον δύο οχημάτων σε επίπεδο συντάγματος χωρίς να υπολογίζουμε τα οχήματα υποστήριξης.
taxalia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου